اندیشه امنیتی دفاعی شیخ طوسی

امنیت یکی از نیازهای ضروری، فطری و حتی از جمله حقوق اولیه بشر محسوب می‌شود و بدون تامین آن، ادامه حیات و تأمین سایر نیازهای انسان ممکن نخواهد بود.

دین مبین ‌‌اسلام که مکتبی کامل و ناظر به همه ابعاد و شئونات‌ زندگی ‌انسان است، برخلاف سایر مکاتب، صرفاً حق ‌‌و یا تکلیف محور نیست؛ بلکه نسبت به حق و تکلیف توأمان توجه دارد؛ یعنی ضمن این‌که امنیت را یک حق و نیاز ضروی برای انسان قلمداد می‌کند، او را از طریق مجموعه‌ای از آموزه‌های اعتقادی و دستورات دینی نسبت به تأمین و نگهداری امنیت، ترغیب و مکلف می سازد.

این نوشتار بخشی از کلان پروژه "اندیشه امنیتی- دفاعی علما و فقهای شیعه" می‌باشد که قرار هست انشاءالله در قالب طرح‌های متعدد به اندیشه امنیتی - دفاعی تعدادی از علما و فقهای بزرگ شیعه بپردازد تا از رهاورد و نتایج آن به نظام و مکتب امنیتی - دفاعی اسلام دست یافت و آن را به عنوان الگویی بی‌بدلیل (که در عین توسعه یافتگی و پیشرفته بودن، کامل هست یعنی همه ابعاد وحوزه‌های امنیت انسان را اعم از مادی معنوی،  فردی جمعی، سیاسی اجتماعی و غیره را فرا می‌گیرد) به جهان و جهانیان ارائه داد. از این رو در اینجا، اندیشه امنیتی- دفاعی شیخ طوسی به عنوان یک اندیشمند و فقیه شیعی مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق در اینجا کتابخانه‌ای می‌باشد و هدف از آن استخراج و دست یابی به اندیشه‌های  امنیتی- دفاعی ایشان می‌باشد.

با بررسی آثار شیخ طوسی می‌توان گفت که ایشان در خلال مجموعه مباحث و آثار خویش به مقوله امنیت پرداخته است. ایشان ضمن بیان ضرورت و هدف از آن، نقش امنیت روحی و جسمانی برای انسان در ابعاد و حوزه های مختلف زندگی مادی معنوی را ترسیم و بیان نموده است. همچنین ایشان عوامل مختلف امنیت آفرین و همینطور عوامل تهدید کننده امنیت در زندگی فردی و اجتماعی را به لحاظ ابعاد و حوزه‌های مختلف آن به طور مبسوط تبیین نموده است که به نظر می‌رسد نتیایج و م دستاوردهای قابل ارائه بر اساس اندیشه دفاعی - امنیتی شیخ طوسی، عبارتست از اینکه؛‌ ایمان به خدا، عمل به دستورات و احکام اسلام، محافظت و دفاع از نفس، از جمله ممهترین عوامل امنیت‌ساز مادی و معنوی در حوزه فردی می‌باشد؛ همینطور وجود و استقرار قانون و حاکمیت الهی و اسلامی از جمله مهمترین عوامل ایجاد امنیت در حوزه جمعی و اجتماعی محسوب می شود. چنانچه بر اساس اندیشه ایشان؛کفر، شرک، فتنه و استقرار قانون و حاکمیت غیر‌‌‌الهی و طاغوت نیز از جمله مهمترین عوامل ناامنی و امنیت‌سوز به شمار می‌روند.