موضوع شناسی بانک بند خون ناف از منظر فقهی و حقوقی

چكیده    5
فصل اوّل: کلیات    17
مقدّمه    19
اهداف پژوهش    20
روش تحقیق    20
پیشینه تحقیق    21
کاربرد نتایج تحقیق    21
سؤالات پژوهش    22
فرضیه پژوهش    22
سازمان‌دهی پژوهش    22
فصل دوم: موضوع‌شناسی بانک خون بند ناف    25
2 ـ 1. درآمد    27
2ـ2. موضوع‌شناسی    27
2 ـ 2 ـ 1. خون    27
2-2-1-1. اجزای خون    28
2-2-1-1-1. پلاسم    30
ـ تفاوت پلاسما و سرم    30
2-2-1-1-2. سلول‌های خونی    31
الف) گلبول‌‌های قرمز    32
ب) گلبول‌‌های سفید    32
ج) پلاكت‌ه    34
2-2-2. بند ناف    37
2 ـ 2 ـ 3. جفت    40
1. از نظر ظاهری    40
2. از نظر منش    43
2. از نظر کارکرد    44
3. از نظر ساختاری    44
4. از نظر اندازه    45
5. گردش خون جفتی ‌ـ مادری    45
6.گردش خون جنینی جفت    47
7. خروج جفت    47
2-2-4. خون بند ناف    47
2-2-5. سلول‌های بنیادی    49
2-2-5-1. انواع سلول‌‌های بنیادی    50
2-2-5-1-1. سلول‌‌های بنیادی بالغین    50
2-2-5-1- 2. سلول‌‌های بنیادی رویانی    56
2-2-5-1-3. سلول‌‌های بنیادی خون بند ناف    58
2 ـ 2 ـ 5 ـ 2. مزایای استفاده از خون بند ناف در مقایسه با مغز استخوان    59
2 ـ 2 ـ 6. انواع پیوند سلول‌‌های خون‌ساز    64
2ـ 2 ـ 7. بانك خون بند ناف    65
2-2-7-1. تاریخچه و پیشینه    67
2-2-7- 1-1. اوّلین پیوند خون بند ناف    67
2-2-7-1-2. تأسیس اوّلین بانك خون بند ناف    68
2-2-7-1-3. وضعیت كنونی بانك خون بند ناف در جهان    68
2-2-7-1-4. وضعیت بانك خون بند ناف در آسی    69
2-2-7-1-5. وضعیت بانك خون بند ناف در ایران    70
2-2-7-2. مراحل ذخیره‌سازی خون بند ناف    71
الف) مراحل مقدّماتی    71
2-2-7-2-1. تصویرسازی مراحل تهیّه خون بند ناف    75
2-2-7-3. موارد ممنوعیت ذخیره‌سازی خون بند ناف    78
2-2-7-3-1. كم بودن حجم خون    79
2-2-7-3-2. كم بودن سلول در نمونه‌ه    79
2-2-7-3-3. آلود‌گی‌های باكتریایی نمونه‌ه    79
2-2-7-3-4. بیماری مادران اهداكننده    80
2-2-7-4. موارد منع استفاده از خون بند ناف    80
2-2-8. انواع بانك خون بند ناف    80
2-2-8-1. بانک عمومی خون بند ‌ناف    81
2-2-8-2. بانک خصوصی خون بند ‌ناف    82
2-2-8-3. بانک تركیبی خون بند ‌ناف    82
2-2-9. مراحل ذخیره‌سازی خون بند ناف    83
2-2-9-1. تجدید آزمایش‌ها برای خون بند ناف پس از ده سال    100
2-2-10. كاركردهای خون بند ناف    100
2-2-10-1. استفاده از خون بند ناف برای صاحب آن    100
2-2-10-2. استفاده خون بند ناف برای دیگران    100
2-2-10-3. عناوین بیماری‌های قابل درمان با سلول‌های بنیادی خون بند ناف    101
فصل سوم: بررسی حقوقی بانک خون بند ناف    103
3-1. درآمد    105
3-2. ماهیت كار بانك خون بند ناف    105
3-3. عقود متصوّر درباره بانك خون بند ناف    106
3-3-1. عقد وكالت    107
3-3-2. عقد ودیعه    109
3-3-3. عقد اجاره    110
3-3-3-1. اركان اجاره    111
1. عقد اجاره (قرارداد اجاره)    111
2. متعاقدان (دو طرف عقد اجاره)    112
3. موضوع اجاره    112
3-3-3-2. احكام مترتّب بر اجاره    113
3-3-3-3. تطبیق عقد اجاره بر رابطه‌ی بانك خون بند ناف با طرف قرارداد    115
فصل چهارم: بررسی فقهی بانک خون بند ناف    119
4-1. جواز یا عدم جواز تهیه خون بند ناف    121
4-2. مالكیت خون بند ناف    122
4-2-1. احتمالات مالكیت خون بند ناف    122
4-2-1-1. احتمال نخست: مالكیت مادر    123
4-2-1-2. احتمال دوم: مالكیت طفل    123
4-2-1-3. دیدگاه احتیاطی    124
4-2-2. نوع مالكیت یا سلطه انسان بر اعضا و خون بدن    124
4-2-2-1. ملكیت ذاتیه اوّلیه    125
4-2- 2-2. ملكیت حقیقی    125
4-2- 2-3. سلطنت و تسلّط    126
4-2-2-4. مالكیت اعتباری    126
4-2-3. ادلّه سلطه و مالكیت انسان نسبت به خون و اعضای بدن خویش    127
4-2-3-1. ادلّه ملكیت یا ماهیت ملكیت    127
4-2-3-2. عقلايي بودن سلطنت انسان بر خویش    128
4-2-3-3. مالكیت حقیقی به سبب قیام اجزاء به انسان    129
4-2-3-4. سلطه دلیل مالكیت    129
نقد دلیل فوق    129
4-2-3-5. مالكیت به دلیل تصرّف و حقّ اختصاص    129
نقد استدلال به موثقه سماعه    130
نقد استدلال به موثقه اسحاق    131
4-2-3-6. اثبات ملكیت به دلیل آیه قرآن    132
مالكیت بر اساس ادلّه نقلی    132
الف) استناد به آیه 6 سوره احزاب    132
ب) استناد به آیات 90 و 207 سوره بقره و 111 سوره توبه    132
ج) استناد به آیه 29 سوره بقره    133
نقد استدلال به آیه    133
بررسی سخن قائلان به عدم مالكیت    133
نقد استشهاد فوق    134
4-2-4. ادلّه عدم مالكیت انسان نسبت به اعضای بدن خویش    135
4 ـ 2 ـ 5. جمع‌بندی و نتیجه‌گیری    137
4-3. خرید و فروش خون بند ناف    138
4 ـ 3 ـ 1. تبیین دیدگاه فقیهان درباره خون    139
4-3-1-1. حرمت هرگونه استفاده از خون    139
دلیل اول: آیات قرآن    139
نتیجه‌گیری دلالت آیات    140
دلیل دوم: روایات    142
روایات بیانگر محرّمات ذبیحه    143
دلیل سوم: اجماع    145
اشكال استدلال به اجماع    146
دلیل چهارم: مالیت نداشتن خون    147
پاسخ استدلال به مالیت نداشتن    147
دلیل پنجم: نجاست    151
4-3-1-2. راه‌های تصحیح خرید و فروش خون بند ناف    153
4 ـ 3 ـ 2. نتیجه‌گیری و نظر نهایی در خرید و فروش خون بند ناف    156
4 ـ 4. اعراض از خون بند ناف    156
4 ـ 4 ـ 1. مفهوم اعراض    157
4-4-1-1. واژگان مشابه    158
ابراء    158
اسقاط    158
4 ـ 4 ـ 2. ماهیت اعراض    159
4 ـ 4 ـ 3. عناصر اعراض    159
4 ـ 4 ـ 4. آثار اعراض    160
الف) قاعده تسلیط    161
ب) سیره    161
روایات مثبت قطع مالكیت با اعراض    162
4 ـ 4 ـ 5. قراین حكایت‌گر اعراض    163
4 ـ 5. جایگاه اذن در تهیّه و تصرّف در خون بند ناف    165
4 ـ 5 ـ 1. اذن در لغت    165
4 ـ 5 ـ 2. اذن در اصطلاح    166
4 ـ 5 ـ 3. شكل‌های تحقّق اذن    168
4 ـ 5 ـ 4. ویژگی‌های اذن    168
الف) یك طرفه بودن اذن    169
ب) قابل رجوع بودن از اذن    169
ج) قابلیت حق یا حكم بودن اذن    170
4 ـ 5 ـ 5. رابطه اذن و ضمان    170
1. اذن مقید به عدم ضمان    170
2. اذن مقیّد به ضمان    171
3. اذن مطلق    171
4 ـ 5 ـ 6. لوازم اذن    172
4 ـ 5 ـ 7. جمع‌بندی و نتیجه‌گیری    172
4 ـ 6. جایگاه ولی (پدر) در تصرّف خون بند ناف فرزند    173
4 ـ 6 ـ 1. رعایت مصلحت    173
4 ـ 6 ـ 1 ـ 1. ادلّه لزوم رعایت مصلحت    173
الف) آیه قرآن، دلیل لزوم رعایت مصلحت    173
ب) مقتضای اصل عدم ولایت    175
4 ـ 6 ـ 2. اشتراط عدم مفسده    175
4 ـ 6 ـ 3. مقتضای جعل ولایت    176
مقتضای جمع بین روایات    176
4 ـ 6 ـ 4. بررسی دیدگاه اشتراط عدم مفسده    176
4 ـ 6 ـ 5. دیدگاه فقیهان عامه در اشتراط مصلحت طفل در تصرّفات ولی    177
4 ـ 7. شرایط و حقوق درمان شده با خون بند ناف    178
4 ـ 7 ـ 1. آگاهی و اطّلاع از عمل و هزینه‌ه    179
4 ـ 7 ـ 2. اعلام رضایت    180
4 ـ 7 ـ 3. اولویت‌بندی    180
الف) ضرورت ذخیره‌سازی بیشتر خون بند ناف    180
ب) اولویت‌بندی میان دریافت‌كنندگان    181
در معرض تلف بودن بیمار    181
امكان موفّق‌تر بودن درمان    181
انتخاب بر اساس تقدّم زمانی    182
راه‌حلّ اولویت‌بندی    182
فصل پنجم: طرح فروع جدید    183
5 ـ 1. طرح فروع    185
5 ـ 1 ـ 1. پرسش‌های قابل طرح و استفتاء از مراجع تقلید    185
5 ـ 2. پاسخ حضرت آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی    187
5 ـ 3. پاسخ حضرت آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی    194
5 ـ 4. پاسخ حضرت آیت‌الله العظمی گرامی    201
پیوست    213
پیوست یک: مراحل کاری در بانک خون بند ناف    215
پیوست دو: پرسشنامه اطّلاعات پزشکی متقاضیان عضویت در بانک خون بند ناف    216
پیوست سه: بخشی از استانداردهای ملّی خون بند ناف ایران با تأکید بر استانداردهای بین‌المللی (Net cord – FACT) (زمستان 1391)    221
مقدّمه    221
بخش آ: واژه‌شناسی، اختصارات و تعاریف    222
واژه‌شناسی    222
اختصارات    222
تعاریف 000/3    223
بخش ب: استانداردهای عملکردی بانک خون بند ناف    238
000/1ب) الزامات عمومی    238
فهرست منابع    242